Trong một buổi gặp mặt với các vị phụ huynh của Hội quán Các bà mẹ, bác sĩ nhi khoa, chuyên gia tâm lý Nguyễn Lan Hải nhận xét, trẻ bị xâm hại tình dục có nguyên nhân phần lớn đến từ cha mẹ như cho con ăn mặc hở hang và đặc biệt không biết cách giáo dục giới tính cho con.
Bà cho biết, trong những chuyến công tác về vùng xa, nhóm bác sĩ của bà nhận thấy có rất nhiều trẻ em con nhà nghèo dù đến tuổi đi học vẫn còn ở truồng. Và đó là một trong những lý do khiến trẻ dễ bị lạm dụng. "Chúng tôi đã tặng các em quần lót và dặn các bé, nếu bị ai động vào người, các con hãy túm chặt quần của mình lại", bà kể lại.
Bác sĩ Hoàng Vũ Quỳnh Trang (khoa Tâm lý, Bệnh viện Nhi đồng 1) trong một buổi nói chuyện với các phụ huynh tại TP HCM cũng cho biết việc giáo dục giới tính cho trẻ phải được thực hiện ngay từ khi trẻ còn mầm non. Nhiều người lớn cứ cho rằng giáo dục giới tính là nói với trẻ về các cơ quan sinh sản, như thế là rất sai lầm. Giáo dục giới tính chính là giáo dục để trẻ sống đúng giới tính của mình, biết bảo vệ bản thân mình và tôn trọng người khác.
Theo bác sĩ Trang, giáo dục giới tính cho trẻ có thể từ những việc rất nhỏ như cho trẻ mặc quần lót trước khi bé đến trường. "Trong rất nhiều trường tiểu học, đến giờ thay quần áo, các em nam và nữ đứng ở cùng một khu vực và thay đồ cùng nhau. Vì thế, việc bé vẫn mặc một chiếc quần lót trên người là điều rất cần thiết", bác sĩ Trang khuyên.
Chị Thanh Thúy cũng cho biết, sắp tới, Hội quán Các bà mẹ sẽ mua quần lót để tặng cho các bé con nhà nghèo ở những vùng ven TP HCM. Ngoài mục đích giúp trẻ giữ gìn vệ sinh, bảo vệ sức khỏe, thì đây cũng là một cách để giáo dục giới tính cho trẻ, giúp trẻ tự bảo vệ mình.
Quy tắc quần lót (PANTS rules) mà tổ chức NSPCC kêu gọi các phụ huynh nên dạy cho con của mình:
P – Private (Riêng tư): Nói với trẻ rằng không một ai có thể được nhìn hay chạm vào vùng kín của bé, trừ một số người như bác sĩ, y tá hay bố mẹ. Tuy nhiên, bác sĩ y tá cần phải mặc đồng phục và đang trong giờ khám chữa bệnh, phải giải thích được cho con là họ cần chạm vào để làm gì và cần có sự đồng ý của con.
A – Always remember your body belongs to you (Luôn nhớ cơ thể con thuộc về con): Hãy cho trẻ biết rằng cơ thể trẻ thuộc về chính bé. Không ai có quyền làm bất cứ điều gì với cơ thể bé mà khiến bé khó chịu. Nếu ai cố tình, trẻ cần biết nói “Không”.
N – No means no (Không là không): Giúp trẻ nhận thức được rằng trẻ có quyền nói “không” với những động chạm bé không thích từ bất cứ ai, kể cả các thành viên trong gia đình.
T – Talk (Nói về những điều bí mật khiến con buồn): Cha mẹ giải thích cho con về sự khác biệt giữa những bí mật "tốt" và "xấu". Những câu như “Đây là bí mật của riêng hai chú cháu mình" thường của những kẻ lạm dụng khiến trẻ con cảm thấy lo lắng và sợ không dám kể cho ai khác nghe. Những bí mật "tốt" có thể là món quà hay bữa tiệc. Những bí mật "xấu" là cái khiến con cảm thấy buồn, lo lắng, sợ hãi. Con cần nói ra.
S – Speak up (Lên tiếng): Nói với con khi nào bé cảm thấy buồn, lo lắng, sợ hãi, bé nên lên tiếng với người bé tin tưởng, có thể nói với bố mẹ, hay chị gái, cô giáo...
Bác sĩ Lan Hải giới thiệu Quy tắc bàn tay trong giao tiếp mà cha mẹ cần dạy trẻ để giúp trẻ tự bảo vệ mình.
Bàn tay của bé có 5 ngón và cũng được chia thành 5 vòng tròn giao tiếp.
1. Ôm hôn, dùng với người thân ruột thịt trong gia đình như ông bà, bố mẹ, anh chị em ruột.
2. Nắm tay: Với bạn bè, thầy cô, họ hàng.
3. Bắt tay: Khi gặp người quen.
4. Vẫy tay: Nếu đó là người lạ.
5. Xua tay không tiếp xúc, thậm chí hét to và bỏ chạy nếu những người xa lạ mà bé cảm thấy bất an, tiến lại gần và có cử chỉ thân mật.
Luật bàn tay này không chỉ phù hợp với trẻ mầm non mà với trẻ tiểu học, vị thành niên.
Ngoài việc giáo dục trẻ ở trường, các bậc phụ huynh cần tăng cường mối quan hệ giao tiếp với con cái. Đồng thời, phát hiện các dấu hiệu bất thường để bảo vệ trẻ khỏi những đối tượng xấu.
Tích cực tuyên truyền nâng cao nhận thức cho xã hội về nạn ấu dâm để cùng chung tay bảo vệ trẻ em khỏi các hành vi xâm hại tình dục của những kẻ biến thái.
Babycare Việt Nam tổng hợp